ประวัติป่าคำชะโนด เป็นผืนกอวัชพืช (Floating mat) ขนาดใหญ่ มีพื้นที่ประมาณ 20 ไร่ เกิดจากการทับถมและผสานตัวของซากวัชพืชน้ำจำนวนมากเป็นระยะเวลายาวนาน จนก่อเกิดคล้ายกับเป็นผืนแผ่นดินลอยตัวในรูปแบบเกาะกลางอ่างเก็บน้ำกุดขาม ด้วยเหตุนี้เมื่อถึงฤดูฝนในที่ราบลุ่มแม่น้ำโขง อ่างเก็บน้ำกุดขามมีปริมาณน้ำสูงขึ้น ป่าคำชะโนดจึงไม่จมน้ำแต่จะลอยตามระดับน้ำที่สูงขึ้น หร้ือเมื่อระดับน้ำลดลงป่าคำชะโนดก็มีการปรับสภาพไปตามระดับน้ำ ภายในป่าคำละโนดมีพรรณไม่เด่นคือ ต้นชะโนด ซึ่งเป็นพืชจำพวกปาล์ม มีความสูงกว่า 30 เมตร